Диктанттар жинағы (оқыту орыс тілінде жүретін мектептердің қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша 5-6 сыныптарға арналған әдістемелік жинақ).Асылбекова Лазат Жанбыршиновна Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі білімі – жоғары, санаты-педагог-сарапшы

2025  жылдың 04  ақпанында №4 хаттама бойынша әдістемелік кеңестің отырысында қаралды.

Кітапша жалпы білім беретін мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдері және 5-6-сыныптардың оқушылары үшін ұсынылады.

Рассмотрено на заседании методического совета протокол №4   от 04.02.2025 года. Рекомендовано для учителей казахского языка и литературы общеобразовательных школ и учащихся 5-6 классов.

      Қазақ тілі мен әдебиеті бойынша қорытынды жазба жұмыстарын жүргізуге арналған.Жинақтағы мәтіндер оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, бағдарлама бойынша өтілген лексика-грамматикалық тақырыптарға сай құрастырылған.

       Предназначен для проведения итоговой письменной работы по казахскому языку и литературе.Тексты сборника составлены в соответствии с лексико-грамматическими темами, пройденными по программе с учетом возрастных особенностей учащихся

Құрастырушы: Асылбекова Л. Ж. Зерноград ауылының  негізгі орта  мектебінің қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі.

Составитель: Асылбекова Л. Ж. учитель казахского языка и литературы основной средней школы села Зерноград.

Түсінік хат

         Бұл құрал оқыту орыс тілінде жүретін мектептердің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдеріне арналған. Ол 5-6 сынып оқушыларына арналып диктанттар жинағы ретінде құрастырылған. Қазақ тілі мен әдебиеті бойынша қорытынды жазба жұмыстарын жүргізуге арналған.

         Жинақтағы мәтіндер оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып, бағдарлама бойынша өтілген лексика-грамматикалық тақырыптарға сай құрастырылған. Әр диктанттан кейін деңгей  бойынша грамматикалық тапсырмалар берілген. Мұндай тапсырмалардың берілу мақсаты – оқушылардың мемлекеттік тілден алған теориялық білім дәрежелерін айқындауға, тілдік ерекшеліктерді еркінірек меңгеруге, нығайтуға және жетілдіруге, коммуникативтік біліктілігін арттыру арқылы қазақ тілін сөз мәдениеті талаптарына сай деңгейде дұрыс қолдана білуге жетелеу. Сонымен қатар жинақ оқушылардың қазақ тілі грамматикасынан өткен материалдарды қайталап, олардан алған білімдерін нақтылап, сауаттылықтарын арттыру мақсатын да көздейді. 

Диктантты бағалау нормалары:

«5» деген баға: Ешбір қатесі болмаса немесе емле,тыныс белгілерінен бір-бірден қате жіберсе;

«4» деген баға: Емле және тыныс белгілерінен екі-екіден қате жіберсе;

«3» деген баға: Емле мен тыныс белгілерінен 4-5-тен қатесі болса немесе 3 емле,5 тыныс белгілерінен қатесі болса;

«2» деген баға: Емле мен тыныс белгілерінің әрқайсысына 6-дан 10-ға дейін.

Грамматикалық тапсырмаларды бағалау нормалары:

«5» деген баға: Деңгейлік тапсырмаларды толық, ешбір қатесі орындаса;

«4» деген баға: ІІІ, ІІ деңгейлік тапсырмасын қатесіз орындаса;

«3» деген баға: ІІІ деңгейлік тапсырмасын қатесіз орындаса;

«2» деген баға: Деңгейлік тапсырмаларды орындамаса.

Оқушының аты-жөні:______________________________________________

Қазақ тілі пәнінен 5-сыныпқа арналған алғашқы бақылау үзігі

Мақсаты: Оқушылардың сауаттылығын, грамматикадан 4 – сыныпта алған білімдерін тексеру.

                                                   Күз.

      Күз айлары: қыркүйек, қазан, қараша. Қазір күз мезгілі. Күн салқындады. Суық жел соқты. Ағаштардың жапырақтары сарғайып,жерге түсті. Бақтарда түрлі жемістер мен көкөністер пісті. Біз бақшадан асқабақ, қызанақ, алма, алмұрт жинадық. Әпкем қырыққабат тұздады. Шешем алма мен алмұрттан тосап қайнатты. Біз күз мезгілін ерекше жақсы көреміз.

(Жалпы білім беретін мектептердің мұғалімдеріне арналған оқу-әдістемелік құрал, Диктанттар жинағы, Ж.С Қалиева, 46сөз)

Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

І нұсқа                                        ІІ нұсқа

ІІІ деңгей

1. Берілген сөздерге дыбыстық талдау жасаңыздар.

Қазан                                                Жеміс

2. Төмендегі сөздерге зат есімнің көптік жалғауын жалғаңыздар.

Сынып, адам, әже, ата                                Мұғалім, аға, кісі,мектеп

3.Берілген сөздерді тәуелдеңіздер.

Алма                                                    Алмұрт

ІІ деңгей

1.Берілген сөздерге антонимдік қатар табыңыздар.

Жылы,күн,                                     жақсы, суық

2. Берілген сөздерді септеңіздер.

Қыркүйек                                       жапырақ

І деңгей

Күз мезгілі туралы диалог құрастырыңыздар. (3-4 сұрақ)