Психологиядан "Балаға көмектесу" тақырыбы бойынша сабақты мектеп психологы О. Ю. Овчарова дайындады.

Балаға көмек

Қазіргі уақытта алаңдатарлық мәселелер пайда болды: мектеп жасына дейінгі балалардың көпшілігінде ұсақ моторикасы нашар дамыған. Ата-аналардың белсенді  қамқорлығы балалардың дағдыларын дамытуға мүмкіндік бермейді. Балаларға арналған заманауи киім қарапайым және қолдануға ыңғайлы. Түймелер, шілтер және т.б. жоқ, олардың орнына дайын жабыстырғыш, сырматағып қойған. Балалар оларды өздері шешіп кие алады.

Үй шаруашылығындағы заманауи техникалар  ата-аналардың өмірін едәуір жеңілдетті, сондықтан ата-аналар балаларды іс жүзінде үй шаруасына жұмсамайды.Балалар негізінен ұсақ моториканы қолдану дағдыларын қажет етпейтін гаджеттермен ойнайды. Атап айтқанда, моторикасы нашар дамығандықтан, бала жазуды және тіпті көптеген дыбыстарды айтуды үйренуде қиындықтарға тап болады. Бірінші сыныпқа барған бала белгілі бір тапсырмаларды орындау кезінде төмен нәтиже көрсетеді немесе тіпті оларды орындай алмайды (мысалы, ұяшықтарға сурет салу, қоршап сызу және т. б.).

 Сондықтан баланың жақсы дамуы үшін ұсақ моториканы дамыту бойынша жұмысты ерте жастан бастау керек.Нәрестелердің  саусақтарын уқалау арқылы маторикасын дамытып бастауға болады (саусақ гимнастикасы), осылайша ми қыртысымен байланысты белсенді нүктелерге әсер етеді. Ерте және кіші мектеп жасына дейінгі жаста қарапайым жаттығулар жасау керек, өлең шумақатрын жаттатумен  бірге қарапайым өзіне-өзі қызмет көрсету дағдыларын дамыту туралы ұмытпаңыз: түймелерді бекіту және ашу, бауын байлау және т. б.

Ұсақ моториканы дамытуға арналған массаж және жаттығулар мысалдары:

Қолдар мен саусақтарды уқалау. Мысалы, балаңызға дөңгелек шаш тарағын беріңіз және оны алақаныңыздың арасына айналдыруды ұсыныңыз. Сондай-ақ, мұндай әрекеттер үшін келесі заттарды қолдануға болады: массаж "тікенді" доп, жаңғақ, қарындаштар. Моториканың дамуына  саусақтар мен алақандардың белсенді нүктелеріне әсер жасайтын әрекеттер  арқылы қол жеткізіледі.

- "Құрылысшы" Ойыны. Бұл ойын үшін сізге сіріңке немесе санау таяқшалары қажет. Баланың міндеті: екі қолдың  аттас саусақтарын кезек – кезек атау керек (алдымен екі сұқ саусақ, содан кейін екі ортаңғы, содан кейін екі кішкентай саусақ және т.б.) және сіріңкелерден "бөрене үйін" тұрғызыңыз; басты шарт-ол биік және тегіс болуы керек.

- Баулы  ойыншықтар. Бұл ағаш оқу ойыншықтарының көптеген нұсқалары бар. Ең қарапайымдары: геометриялық фигуралар, түймелер; неғұрлым күрделі: тесіктері көп зат түріндегі жалпақ фигуралар (аяқ киім, жануар, үй).

- Мозаика.

 4-5 жасқа дейін бала мозаикадан суретті жинап қана қоймай, сонымен қатар "өз ойынан" суреттерді жинап, өз үлгілері мен сюжеттерін ойлап табуы керек. Құрастыру процесі ғана емес, сонымен қатар мозаика элементтерін саусақтарыңызбен "ұстағаны" пайдалы болады. Айта кету керек, мозаика ұсақ моториканы ғана емес, сонымен қатар түс қабылдауды, зейін мен табандылықты дамытады.

Осы және басқа жаттығуларды қолдана отырып, бала өзіне ұсынылған тапсырмаларды оңай орындай алады. Сондай-ақ, баланы орындаған жаттығулары үшін мақтауды ұмытпаңыз.

Дереккөз: https://love-mother.ru/stati/roditelyam/podgotovka-k-shkole-melkaya-motorika